۵۰۰۰ هزار سال پیش، همان زمان‌هایی که همه‌ی ما فکر می‌کنیم علوم در ابتدایی‌ترین سطح خود بوده است، شهری در نزدیکی زابل علوم پزشکی و دیگر علوم و مهارت‌ها را به کمال رسانده است. این شهر که حالا خالی از سکنه است و تنها تور مسافرتی مردم را به خود می‌بیند، زمانی تمدن اصیل ایرانی را در خود جای داده بود و یکی از مهم‌ترین مناطق زندگی ایرانیان بوده است.
بله، از شهر سوخته سخن می‌گوییم، شهری که تمدن ایرانی در آن موج می‌زند و علم پزشکی، مهارت صنعت‌گری، مهارت انیمیشن سازی و … در آن رشد کرده است. شهری که قصه‌ای طولانی پشت خود دارد و منتظر است تا شما را با خود همراه کند. پس این شما و این شهر سوخته سیستان و بلوچستان…
تاریخچه شهر سوخته سیستان و بلوچستان
باستان شناسان سن شهر سوخته را حدود ۵۰۰۰ هزار سال تخمین زده‌اند. این شهر را هم دوره تمدن جیرفت می‌دانند و طی بررسی‌ها دریافته‌اند که این شهر هم دوره با دوران برنز است.
از نظر تاریخ شناسان و کاوشگران، دوره عمر این شهر به چهار دوره تقسیم می‌شود و این چهار دوره، دوره ساخت شهر، رشد و شکوفایی، افول و نابودی است. در واقع، از ۱۴۰۰ سالی که مردم در این منطقه زندگی کرده‌اند، ۳۰۰ سال آن دوره رشد و شکوفایی بوده است.
این منطقه در ابتدا بسیار سرسبز و خوش آب‌وهوا بوده و کشاورزی در آنجا رونق داشته است. در واقع، کشاورزی یکی از مشاغل مردم شهر سوخته بوده است.
شهر سوخته حدود ۲۸۰ هکتار مساحت داشته و این مساحت به ۵ بخش تقسیم شده است. بخش مسکونی، صنعتی، مرکزی، گورستان و بخش بنای یادمان.
نکته جالب توجه درباره تاریخ این شهر این است که شهر سوخته به هیچ عنوان سلاح جنگی و باروهای جنگی نداشته است. به همین دلیل، شهر سوخته را شهر صلح نیز نامیده‌اند.
چرا نام این شهر، شهر سوخته است؟
مطمئنا فکر می‌کنید که این شهر بارها آتش گرفته و روزگار آن با آتش به سر رسیده است. در حالی که اینطور نیست و این شهر تنها شاهد دو آتش سوزی بزرگ در کل عمر خود بوده است. بنابراین، دلیل نامگذاری این شهر به شهر سوخته، وجود آتش‌سوزی‌های گسترده در آن نیست، بلکه به دلیل وجود خاکسترهای فراوان در آن مکان است. خاکسترهای این منطقه نیز به دلیل وجود کوره‌های فراوان در مناطق صنعتی و رونق صنعت در این شهر بوده است.
چرا باید از شهر تاریخی سوخته دیدن کنیم؟
دیدن یک شهر که حالا هیچ اثری از آن باقی نمانده است شاید کمی غیر منطقی به نظر برسد، اما این شهر، یک شهر معمولی نیست. بنابراین، باید متن زیر را مطالعه کنید تا بدانید چرا دیدن شهر سوخته زابل اهمیت دارد.
- کشف چشم مصنوعی: همانطور که بالاتر نیز گفتیم، شهر سوخته شهری است که علم پزشکی را به کمال رسانده است. کشف یک چشم مصنوعی از محل دفن خانوم جوان گویای این مسئله است.
- کشف جمجمه جراحی شده: علم پزشکی موجود در این منطقه تنها به چشم مصنوعی خلاصه نمی‌شود و کاوشگری‌ها از کشف یک جمجه جراحی شده نیز خبر داده‌اند. این جمجمه برای دختر خردسالی بوده که به هیدروسفالی مبتلا بوده است و پزشکان در جراحی انجام شده قسمتی از استخوان مغز او را برداشته‌اند.
- ساخت سیستم لوله کشی: در شهر سوخته زابل شهرسازی به بهترین شکل ممکن انجام شده بود. شبکه‌ها و لوله‌های درون زمین و دیوار، نشان دهنده وجود سیستم دفع فاضلاب یا آبرسانی به مناطق مسکونی و صنعتی بوده است.
- پیدایش اولین انیمیشن تاریخ: طراحی روی یکی از ظروف به جا مانده از شهر سوخته نشان می‌دهد که اهالی این شهر اهل هنر هم بوده‌اند. روی این ظرف چند تصویر متوالی طراحی شده است و شما با دنبال کردن تصویر غرق در یک نمایش می‌شوید.
- ساخت اولین خط کش تاریخ: شهر سوخته سیستان و بلوچستان دستی در حساب و کتاب هم داشته است و وجود خط کش با دقت نیم‌میلی‌متری گویای این مسئله است.
- پیدایش اولین تخته نرد: تخته نرد از دیگر وسایلی است که در این شهر پیدا شده است. این تخته را از گورستان آن منطقه پیدا کرده‌اند. تخته نرد شهر سوخته زابل ۶۰ مهره داشته و روی آن با طرح مار به خود پیجیده طراحی شده بود.
چه دیدنی هایی در اطراف شهر سوخته وجود دارد؟
در سفر به شهر سوخته، به دیدنی‌های اطراف این شهر نیز سر بزنید. شهر سوخته نباید تنها مقصد گردشگری شما باشد و باید از قلعه سه کوهه، قلعه رستم و … نیز دیدن کنید.
- قلعه رستم: قلعه رستم که قدمت آن به دوره صفویه بازمی‌گردد، در ۷۰ کیلومتری سمت جنوب غربی زابل واقع شده است. این قلعه شامل برج نگهبانی، ساختمان مسکونی با نمای آجری و … است.
- قلعه سه کوهه: قلعه سه کوهه نیز متعق به دوره صفوی است و حاکمیت آن را میرقنبر، رئیس قبیله سربندی به عهده داشته است. قلعه سه کوهه را نماد مبارزه با استبداد انگلستان می‌دانند. این قلعه در ۲۰ کیلومتری شهر سوخته واقع شده است.
- آسبادهای حوض دار: حدود دو هزار و هشتصد سال پیش، تعدادی آسباد برای تامین آب در منطقه حوض دار ایجاد شده بود. این آسبادها در ۷ کیلومتری سمت جنوبی شهر سوخته قرار دارند.
- کوه خواجه: این کوه تنها یک کوه ساده نیست و در آن گورستان، کاخ، آتشده و زیارتگاه خواجه مهدی وجود دارد. این کوه حدود ۶۰۰ متر است و در ۵۷ کیلومتری سمت شمال غربی شهر سوخته واقع شده است.
شهر سوخته کجا است و چه زمانی به آنجا سفر کنیم؟
اگر می‌خواهید ماشین زمان را سوار شوید و ۵۰۰۰ هزار سال به عقب برگردید، باید به سمت استان سیستان و بلوچستان و شهر زابل حرکت کنید. در ۵۰ کیلومتری جاده زابل به زاهدان، به شهر سوخته می‌رسید و زمان سال‌ها به عقب برمی‌گردد. شما می‌توانید برای سفر به شهر تاریخی سوخته هم از خودرو و هم از هواپیما استفاده کنید. هواپیما شما را به شهر زابل می‌رساند و از آنجا به بعد که چیزی حدود یک ساعت است را باید با ماشین حرکت کنید.
اگر قصد داشتید تا با یک تور یک روزه از این شهر بازدید کنید، فصل پاییز را برای سفر انتخاب کنید. اوایل تا اواسط پاییز بهترین زمان برای سفر به این شهر است و از گرمای وحشتناک بهار و تابستان خبری نیست. البته، این منطقه در معرض طوفان‌های شن است و بهتر است قبل از سفر به آنجا این موضوع را از سمت هواشناسی بررسی کنید. البته، طوفان‌های شن معمولا در تیرماه رخ می‌دهند.
شهر سوخته و هزار و یک راز
شهر سوخته زابل که امروزه برای تور چند روزه تفریحی انتخاب می‌شود، سرگذشت طولانی داشته و شاهد اتفاقات و پیشرفت‌های بسیاری در طول عمر خود بوده است. از ساخت اشیای زینتی گرفته تا ساخت اولین چشم مصنوعی و عمل مغز همه و همه در این شهر ظهور پیدا کرده است. به همین دلیل، شهر سوخته سیستان و بلوچستان شهری نیست که بتوان ساده از آن گذشت و باید هر طور که شده از این شهر باتمدن دیدن کرد.
مطالب مرتبط:
معرفی زیباترین رودخانه‌های ایران
مطالب مرتبط
جدیدترین پست ها
سرویس اسباب کشی ارزان‌تر با دریافت کد تخفیف از اسنپ
اسبابکشی، تجربهای است که میتواند پردردسر و هم پرهزینه باشد. جابجایی اثاثیه منزل یا محل کار، دغدغهای است که بسیاری از افراد با آن روبرو میشوند. پیدا…
