قلعه رودخان کجاست |آدرس، بهترین زمان بازدید + تاریخچه و عکس

گیلان همیشه به خاطر طبیعت چهار فصل و زیبایی که دارد، زبان‌ زد خاص و عام است. اما یکی از متفاوت ‌ترین جاهای دیدنی شمال در گیلان و ایران، قلعه رودخان است. قلعه ‌ای که نه فقط طبیعتی خاص و زنده دارد، بلکه تاریخ را با طبیعت بی‌ همتای گیلان گره زده و مکانی را به وجود آورده که در نوع خود بی ‌نظیر است. اگر تاکنون به این دژ مستحکم در گیلان سر نزده ‌اید در این مطلب با ما همراه باشید، تا نگاهی دقیق به این مکان طبیعی و تاریخی بیندازیم.

قلعه رودخان کجاست؟

در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی فومن، در دل طبیعت محصور کننده این منطقه و میان جنگل‌ها، بزرگ‌ترین قلعه آجری ایران با شکوه تمام خودنمایی می‌کند. قلعه‌ای که تاریخ را به خود دیده و حالا پذیرایی گردشگرانی است که با تور شمال آمده‌اند تا تاریخ، طبیعت و شکوه را در کنار هم ببینند.  قلعه رودخان در گویش تالشی با نام «قله رخون» معروف است. دلیل نام‌گذاری آن هم به این خاطر است که در کنار رودخانه رخون واقع شده و آن را قلعه رودخانه‌ای قله رخون نام نهاده‌اند. این قلعه در قدیم با نام‌های قلعه هزارپله، حسامی، سکسار و سگسال معروف بوده است.

قلعه رودخان در زمان خود موقعیت استراتژیکی و رزمی داشته. ارتفاع قلعه از رشت ۶۸۰ متر است. در شمال قلعه رودخانه قلعه رودخان قرار گرفته که آب آن با مقداری باران دوبرابر می‌شود و عبور سربازان از این منطقه را دشوار خواهد کرد.

همینطور به دلیل قرار گرفتن در جنگلی که پوشیده از درختان کهن و سر به فلک کشیده است، باعث شده تا این قلعه بسیار کم مورد حمله متجاوزان قرار بگیرد. طول دیوارهای قلعه به ۱۵۰۰ متر می‌رسد و در آن ۶۵ برج و بارو قرار گرفته است. قلعه رودخان به دو بخش ارگ و قورخانه تقسیم شده است. اگر در قسمت غربی قلعه شده و قورخانه یا همان زرادخانه در قسمت شرقی قلعه قرار دارد. بخش غربی قلعه شامل برج‌ها، شاه‌نشین و آب انبار است. در قسمت شرق شامل دروازه ورودی، زندان و حمام است.

مسیر دسترسی به قلعه رودخان

آدرس قلعه رودخان تقریبا سرراست است. این قلعه در ۲۵ کیلومتری جنوب شهر فومن واقع شده. تنها کافی است که از شهر فومن به سمت جاده قلعه رودخان حرکت کنید. پس از عبور از چندین روستا به روستای رودخان می‌رسید. شما باید ماشین خود را پارکینگی که تعبیه شده پارک کنید (هزینه پارکینگ ۱۰۰۰۰ تومان است.) و پیاده به سمت قلعه حرکت کنید. پس از عبور از مغازه‌ها و رستوران‌های متعدد به مسیر پلکانی قلعه می‌رسید.

تاریخچه قلعه رودخان

برای آشنایی بهتر با تاریخچه قلعه رودخان، باید با تاریخ گیلان بیشتر آشنا شد. گیلان در گذشته به دو قسمت غربی و شرقی تقسیم شده بود. فومن در آن زمان مرکز گیلان غربی شناخته می‌شد. حکمرانان آن زمان برای دفاع از گیلان غربی دست به احداث یک قلعه مستحکم زدند به بعدها به قلعه رودخان معروف شد. هرچند که تا قرن دهم هجری نام از این دژ مستحکم در تاریخ برده نشده ولی باور عمومی بر این که است این قلعه تا مدت‌ها مرکز حکمرانی حکام گیلان غربی بود. برخی از کارشناسان تاریخی بر اساس برخی شواهد تاریخی دیگر، بر این باورند که این قلعه در زمان ساسانیان و همزمان با حمله اعراب به ایران بنا شد که در زمان سلجوقیان مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.

این قلعه در طول تاریخ خود، شاهد مبارزات مختلفی بوده است. از امیر حسام الدین دباج فومنی گرفته که به عنوان حکمران فومن شروع به مبارزه با صفویان کرد تا قیام هدایت خان، حاکم وقت فومن برعلیه کریم خان زند و پایگاهی که میرزا کوچک خان جنگلی در این قلعه برای خود درست کرد.

قلعه رودخان چند سال قدمت دارد

قلعه رودخان با بیش از ۱۵۰۰ سال قدمت، متعلق به دوره ساسانیان (قرن ۳ تا ۷ میلادی) است و در دوران سلجوقیان و اسماعیلیان بازسازی و گسترش یافت. این دژ تاریخی در منطقه فومن استان گیلان، به عنوان یکی از بزرگترین قلعه های نظامی ایران شناخته می شود که در ارتفاع ۶۷۰ متری از سطح دریا قرار دارد.

در مسیر قلعه رود خان

اگر قصد بازدید از قلعه رودخان با تور یک روزه را دارید و ورزشکار حرفه‌ای نیستید، حتما خود را برای یکی از سخت‌ترین پیاده‌روی‌هایی که تاکنون تجربه کرده‌اید، آماده کنید. رسیدن به قلعه رودخان در کمترین حالت یک ساعت زمان می‌برد. پله‌های سنگی این مسیر ارتفاع یکسانی ندارند و در برخی اوقات پله‌ها ارتفاع زیادی از هم دارند. حتما کفش مناسب بپوشید و در صورت نیاز یک عصای کوهنوری همراه خود داشته باشید. شما به کفشی احتیاج دارید که از قوزک‌های پاهایتان به خوبی مراقبت کند و کف آن لیز نباشد. اگر نیاز به کفش مناسب دارید، حتما راهنمای خرید کفش طبیعت گردی را مطالعه کنید.

البته چندان خودتان را دگیر سختی مسیر نکنید. این مسیر سنگی آن‌چنان زیباست که خستگی این پیاده روی را به کلی فراموش خواهید کرد. درختان تنومند و بلندی که عمرشان به صدها سال می‌رسد در کنار صدای پرندگان و صدای رودخانه خروشان یکی از خاص‌ترین تجربه‌های طبیعت‌گردی شما را خلق می‌کند. در طول مسیر دکه‌های بسیاری وجود دارند که صبحانه، نوشیدنی، غذاهای خیابانی و قلیان سرو می‌کنند.

قلعه رودخان چند پله دارد؟

تعداد دقیق پله های قلعه رودخان ۱۶۲۰ پله است. طی کردن این مسیر به طور متوسط یک ساعت طول می‌کشد.

وقتی به قلعه رسیدید باید برای بازدید از قلعه بلیت بخرید. بهای بلیت برای گردشگران ایرانی ۳۵۰۰۰ تومان و برای گردشگران خارجی ۵۰۰۰۰ تومان است. البته در برخی اوقات سال که گردشگران زیادی از این منطقه بازدید نمی‌کنند، بلیت فروشی انجام نمی‌شود.

امکانات رفاهی و گردشگری در اطراف قلعه رودخان

قرار گرفتن قلعه رودخان در فومن باعث شده تا این قلعه طبیعتی بی‌نظیر و مخصوص به خودش را داشته باشد. یکی از اولین کارهایی که در هنگام رفتن به قلعه رودخان باید انجام دهید پیاده روی و رسیدن به قلعه تاریخی است. گشت و گذار در راه رسیدن به قلعه و دیدن مناطق بکر طبیعی، مانند بهشتی برای طبیعت گردان در فصول بهار و تابستان است.

شگم گردی و اقامت در قلعه رودخان

در ابتدای مسیر ورود به قلعه رودخان، امکانات زیادی برای استفاده گردشگران وجود دارد. بسیاری از این امکانات به رستوران‌ها و سوئیت‌های اجاره‌ای اختصاص داده شده. تقریبا اکثر این رستوران‌ها و دکه‌ها در کنار رودخانه واقع شده‌اند و هرچه به بالاتر صعود کنید، از تعداد دکه‌ها کاهسته می‌شود.

قبل از رسیدن به مسیر پلکانی قلعه، رستوران‌های محلی با خوشمزه‌ترین غذاهای گیلکی، پیشنهادی عالی برای عاشقان غذا است. در کنار همین رستوران‌ ها می‌توانید محصولاتی را مشاهده کنید که زنان روستاهای اطراف با دسته‌هایشان آن‌ها را درست کرده‌اند. از لباس‌ها و بافت‌های محلی گرفته تا انواع نان و کلوچه. این بازار چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.

عکاسی

شما هم می‌توانید از طبیعت فوق‌العاده قلعه رودخان عکاسی کنید و هم لباس محلی بپوشید و عکس‌های متفاوتی بگیرید. عکاس‌خانه‌های زیادی در این منطقه وجود دارد که انواع لباس‌های محلی و امکانات عکاسی ارائه می‌کنند.

امکانات در قلعه

به قلعه که برسید، امکانات رفاهی چندانی وجود ندارد. طبیعت بکر در آن منطقه به خوبی حفظ شده. آب آشامیدنی که از چشمه تامین می‌شود در قلعه تعبیه شده، اما اگر حساس هستید، بهتر است آب معدنی همراه خود داشته باشید. همینطور سرویس بهداشتی در کنار قلعه تعبیه شده.

بهترین فصل سفر به قلعه رودخان

بهار و تابستان بهترین فصل سفر به قلعه رودخان است.

• بهار: در این فصل، طبیعت منطقه در حال زنده شده است و قلعه جان تازه‌ای می‌گیرد.
• تابستان: سرسبزترین زمان قلعه رودخان در تابستان است. در این فصل گردشگران بسیاری از این منطقه بازدید می‌کنند.
• پاییز: اگر زیبایی‌های پاییز را دوست دارید، قلعه رودخان در پاییز کاملا مناسب شماست. زمین جنگل‌های اطراف با برگ‌های نارنجی و زرد درختان پوشیده شده و حس و حال پاییزی را به خوبی با خود به همراه می‌آورد.
• زمستان: قلعه رود خان در زمستان معمولا پوشیده از برف و زیباست. اما مراقب مسیر باشید. در این فصل مسیر سنگی منتهی به قلعه بسیار لغزنده است.

زمان پیاده روی قلعه رودخان

پیاده روی از پایین روستای قلعه رودخان تا ورودی دژ، حدود ۱٫۵ تا ۳ ساعت (بسته به سرعت و آمادگی جسمانی) طول می کشد. مسیر ۵ کیلومتری آن از میان جنگل های انبوه هیرکانی با شیب متوسط تا زیاد عبور می کند. بهترین زمان برای پیاده روی، فصل های بهار و پاییز است که هوا خنک و مسیر کمتر لغزنده است.

برای مطالعه بیشتر: جاهای دیدنی رشت

بخش های مختلف قلعه رودخان

در این بخش قصد داریم شما را با بخش های مختلف قلعه رودخان آشنا کنیم:

ورودی اصلی و دروازه شرقی

این بخش با دیوار های سنگی عظیم و برج های دیده بانی، اولین خط دفاعی قلعه محسوب می شود. عرض دروازه به گونه ای طراحی شده که فقط یک ارابه بتواند از آن عبور کند.

برج های دفاعی و دیوار ها

قلعه دارای ۴۲ برج دیده بانی است که با دیواری به طول ۱۵۰۰ متر احاطه شده اند. ارتفاع دیوارها در برخی نقاط به ۱۲ متر می رسد و از سنگ و ساروج ساخته شده اند.

بخش نظامی و سربازخانه

شامل انبار های سلاح، اصطبل ها و محل استقرار سربازان است. این بخش در قسمت های میانی قلعه قرار دارد و دسترسی سریع به تمام نقاط دفاعی را ممکن می کرد.

برای مطالعه بیشتر: آبشار آب پری کجاست

قسمت شاه نشین قلعه رودخان

شاهنشین در مرتفع ترین نقطه قلعه قرار دارد و مخصوص حاکمان و فرماندهان نظامی بود. این بخش شامل تالاری با طاق های ضربی، پنجره های مشرف به دره و تزیینات آجری است. دیوار های داخلی آن با گچ بری های ساده پوشیده شده و سیستم گرمایشی زیر کف (هیپوکاست) دارد.

آب انبارها و سیستم آبرسانی

قلعه مجهز به چندین آب انبار سنگی برای ذخیره آب باران بود. لوله کشی های سفالی، آب را از چشمه های بالا دست به داخل قلعه هدایت می کردند.

زندان و اتاق های نگهبانی

در بخش های زیرین قلعه، اتاق های کوچک و تاریک به عنوان زندان استفاده می شدند. این زندان ها اغلب برای اسیران جنگی یا مجرمان خطرناک بود.

برای مطالعه بیشتر: دریاچه الیمالات کجاست

بازار قلعه رودخان فومن

بازار قلعه رود خان در مسیر صعود به این دژ تاریخی، در ابتدای مسیر پیاده روی و نزدیک پارکینگ اصلی قرار دارد. این بازار سنتی با فضایی رنگارنگ و محلی، فرصتی عالی برای تجربه فرهنگ بومی گیلان است. گردشگران در این بازار می توانند انواع صنایع دستی محلی مانند حصیربافی های ظریف، دست بافته های پشمی، سفالینه های منقوش و زیورآلات سنتی را خریداری کنند. همچنین، غرفه های فروش خوراکی های محلی مانند عسل جنگلی، مربای آلوچه، ترشی های متنوع و لبنیات سنتی مانند دوغ و پنیر محلی، توجه بازدید کنندگان را جلب می کند.

یکی از جذابیت های این بازار، رستوران ها و غرفه های غذای محلی است که غذاهای شمالی مانند ماهی قزل آلای کبابی، میرزا قاسمی، و ترشه تره (ترشی تره با گردو) را سرو می کنند. برخی از این رستوران ها در فضای باز و زیر سایه درختان جنگلی قرار دارند که تجربه غذا خوردن در دل طبیعت را لذت بخش تر می کند . علاوه بر این، بازدید کنندگان می توانند لباس های محلی گیلانی را برای عکاسی اجاره کنند.

سخن آخر

قلعه رودخان یکی از هزاران جای دیدنی شمال کشور است که می توانید بازدید کنید. شاید هزینه های چنین سفری زیاد بنظر برسد ولی اگر در تمامی بخش های سفر، تخفیفان را همراه خود داشته باشید، هزینه ها به شدت کاهش خواهد یافت. تور شمال تخفیفان به شما امکان سفری بی دغدغه و ارزان را هدیه می دهد تا با گشت های مختلف تور، از تمامی نقاط دیدنی شمال بازدید کنید. اگر تمایل به سفر شخصی نیز دارید، می توانید از کد تخفیف شب استفاده کنید تا هزینه های هتل در هر یک از شهرهای شمالی، کاهش چشمگیری یابد.

سوالات متداول

آیا بازدید از قلعه رودخان برای کودکان مناسب است؟

خیر. مسیر پیاده روی سر بالایی و سنگلاخی است و برای کودکان زیر ۱۰ سال یا افراد با شرایط جسمانی ضعیف مناسب نیست.

هزینه بلیط ورودی قلعه رودخان چقدر است؟

در سال ۱۴۰۳، هزینه ورودی برای بازدیدکنندگان داخلی ۵۰ هزار تومان و برای گردشگران خارجی ۱۰۰ هزار تومان است.

آیا راه دسترسی آسان (ماشین یا تله کابین) به قلعه وجود دارد؟

خیر. تنها راه دسترسی، پیاده روی از مسیر جنگلی است و خودرو تنها تا پایین ترین نقطه روستا امکان تردد دارد.

---

بیشتر بخوانید:

۴ منطقه شمال ایران که پدیده اقیانوس ابر در آن‌جا رخ می‌دهد

روستای فیلبند، مرتفع‌ترین ییلاق مازندان با چشم‌اندازی باورنکردنی

با ماسال بهشت گمشده گیلان، طبیعت بکر، فرهنگ و تاریخ غنی آن آشنا شوید

آبشار ویسادار کجاست؟ جواهری در دل جنگل‌ های گیلان