گنجنامه همدان؛ یادگاری از دوران کهن

گنجنامه همدان یکی از یادگارهای مهم باستانی ایران است و در انتهای یکی از تپه های کوه الوند قرار دارد که به جا مانده از امپراتوری هخامنشیان است. دو کتیبه مهم این دوران در این محل روی یک قطعه سنگ غول پیکر حک شده است. شاید بپرسید چرا آنجا؟ پاسخ این است که این منطقه برای مردم آن عصر از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار بود. این منطقه در مسیر تپه هگمتانه (پایتخت تابستانی شاهنشاهی هخامنشی) به بابل بود. بنابراین یکی از پرترددترین و امن ترین مسیرهای آن زمان بود. پادشاه داریوش بزرگ دستور حکاکی یکی از کتیبه ها را در حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد داد. خشایارشاه به درخواست پدر مرده خود دستور ساخت کتیبه دوم را درست در کنار کتیبه اول داد. هدف آن‌ها پرستش اهورامزدا (خدای زرتشتی) و کرامت نیاکانشان و نیز انتقال افکار و عقاید خودشان بود.

جالب است که بدانید سوراخ‌های متعدد کنار این کتیبه‌ها برای محافظت از آن‌ها از عناصر طبیعی مانند باران، طوفان و آفتاب در دراز مدت بوده است. ترجمه انگلیسی و فارسی این کتیبه ها بر روی دو صخره در طرف دیگر محوطه حک شده است. این کتیبه‌ها در سال ۱۳۳۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در ادامه این مطلب از بلاگ تخفیفان به معرفی این اثر تاریخی مهم و شگفت‌انگیز می‌پردازیم، اگر دوست دارید با تور مسافرتی به شهر همدان بروید و این اثر تاریخی را از نزدیک مشاهده کنید تا انتهای مطلب با ما همراه شوید.

متن گنجنامه همدان

صخره‌ای که کتیبه‌ها روی آن نقش بسته است، درست به سمت شرق قرار دارد. کتیبه سمت چپ نام داریوش بزرگ و کتیبه سمت راست نام خشایارشاه را نشان می دهد. هر کتیبه به سه زبان فارسی، بابلی نو و ایلامی نوشته شده است.

ترجمه این دو کتیبه به شرح زیر است:

کتیبه داریوش شاه بزرگ: خدای بزرگ اهورامزدا است، بزرگترین خدایان، که این زمین را آفرید، آن آسمان را آفرید، که انسان را آفرید، برای انسان، که شاه داریوش را یک شاه از بسیاری، یک پروردگار بسیاری کرد، منم داریوش، شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه ممالک همه گونه انسان، شاه در این زمین بزرگ، دور و بر، پسر ویشتاسب شاه هخامنشی.

کتیبه خشایارشاه: خدای بزرگ اهورامزدا است، بزرگترین خدایان، که زمین را آفرید، که آسمان آن سوی را آفرید، که انسان را آفرید، برای انسان، که خشایارشا را شاه، یک شاه از بسیاری، یک پروردگار از بسیاری را. من خشایارشا هستم، شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه کشورهایی که همه نوع آدمی را در خود دارد، شاه در این زمین بزرگ، دور و بر، پسر داریوش شاه هخامنشی.

تفاوت این دو متن فقط در نام پادشاهان است.

علت نامگذاری گنجنامه همدان

این دو کتیبه تاکنون چندین عنوان نامگذاری شده است. اما نام هایی که اخیراً مورد استفاده قرار گرفته اند، جنگ نامه و گنج نامه هستند. نام جنگ نامه تحت تأثیر داستان ها و افکار مردم در مورد جنگ پادشاهان به آن‌ها داده شده است. از سوی دیگر، نام گنجنامه به این اثر تاریخی داده شده است، زیرا اکثریت مردم گمان می‌کردند که این کلمات حاوی رازی از گنجی پنهان است.

آبشار گنجنامه

یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های همدان، آبشار گنجنامه است که درست در کنار این محوطه تاریخی گردشگری (کتیبه‌های گنجنامه) قرار دارد. از آنجایی که خدمات رفاهی و امکانات رفاهی در این نزدیکی وجود دارد، می‌توانید یک روز فراموش نشدنی را در این مقصد شگفت انگیز داشته باشید. آبشار گنجنامه یک آبشار چهار فصل است که آب آن از ارتفاع ۱۲ متری می‌ریزد و تصویری باشکوه خلق می‌کند. این آبشار در سال ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

بهترین زمان رفتن به گنجنامه همدان

در فصل بهار گل‌ها و شکوفه‌های رنگارنگ بی شماری در این محوطه تاریخی وجود دارد. در تابستان طبیعت سرسبز و هوای معتدل شما را خوشحال می‌کند. در پاییز هزاران رنگ تمام تلاش خود را می کنند تا مناظر را زیبا کنند. در زمستان، آبشار پوشیده از یخ می‌شود و صفحه دیگر طبیعت را برای شما ورق می زند. هنگام بازدید از گنجنامه دوست دارید با کدام صحنه روبرو شوید؟

گنجنامه همدان کجاست؟

گنجنامه همدان در ۵ کیلومتری شهر همدان و در نزدیکی کتیبه و آبشار گنجنامه قرار گرفته است. این مجموعه فاصله زیادی با شهر ندارد و در منطقه کوهستانی الوند و در میان صخره‌های سنگی واقع شده است.

ساعات بازدید از گنجنامه همدان

ساعات بازدید از گنجنامه همدان در نیمه اول سال از ۸ صبح تا ۱۰ شب و در نیمه دوم سال از ۱۰ صبح تا ۸ شب است.

مطالب مرتبط:

غار علیصدر؛ شگفتانه همدان

۵ غار که باید در لیست سفر ایرانگردی خود قرار دهید

 جاهای دیدنی یزد؛ معرفی ۲۰ جاذبه تاریخی + آدرس