کاشان، شهری باستانی در دل کویر مرکزی ایران، نه تنها به خاطر گلاب و کوچه باغ های بهاری اش شهرت دارد، بلکه خانه های تاریخی آن، به‌عنوان بخشی جدا نشدنی از جاهای دیدنی کاشان، هر ساله گردشگران بسیاری را مجذوب خود می کند. از تزیینات گچ بری و آینه کاری گرفته تا حیاط هایی با حوض های فیروزه ای و بادگیرهای اصیل، همه و همه نشانی از ذوق و معماری بی نظیر ایرانی دارند.
اگر دوست دارید با معروف ترین خانه های تاریخی کاشان مثل خانه بروجردی ها، طباطبایی ها، عباسیان و عامری ها بیشتر آشنا شوید و بدانید هر کدام چه ویژگی های منحصر به فردی دارند، ادامه این مقاله را از دست ندهید!
سرفصل‌ها
لیست خانه های تاریخی کاشان
در این بخش به سراغ معرفی برخی از بهترین خانه های تاریخی کاشان می رویم:
خانه راهب
خانه راهب، معروف به «مهینستان راهب»، یکی از آثار فاخر قرن سیزدهم هجری قمری است که در بافت تاریخی درب باغ واقع شده و در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۸۴ به‌عنوان اثر ملی ثبت شده است . معماری این خانه دو طبقه با سه حیاط مجزا (بیرونی، اندرونی و خدمه) و یک بادگیر نمونه ای از همزیستی طبیعت و نیازهای اقلیمی در طراحی ایرانی است.
مرمت مجدد آن در سال ۱۳۸۹ شمسی به دست استاد سید اکبر حلی کامل شده و به منظور کاربرد اقامتی مدرن با حفظ اصالت تاریخی مورد بهره برداری قرار گرفته است. امروزه مهمانان می توانند تجربه ی زندگی در فضایی ۲۰۰ ساله را با امکانات امروزی و خدمات گردشگری، مانند تور رایگان در میان جاهای دیدنی کاشان داشته باشند.
آدرس: کاشان، خیابان فاضل نراقی، کوچه فرهنگ، پلاک ۳۱.
خانه رئیسیان
خانه رئیسیان یکی از خانه های قاجاری زیبای کاشان است که در محله تاریخی سلطان امیراحمد واقع شده و با معماری متقارن، تزئینات ظریف و فضاهای متعدد، جذابیت فراوانی دارد. ساختار این خانه شامل دو بخش اندرونی و بیرونی است که هر یک کارکرد متفاوتی داشته اند.
از ویژگی های بارز آن می توان به ایوان های بلند، پنجره های اُرسی، شاه نشین های گچ بری شده و حیاط مرکزی با حوض سنگی اشاره کرد. ارتفاع زیاد اتاق ها و نحوه گردش هوا به کمک بادگیر، سازگاری بالای بنا با اقلیم منطقه را نشان می دهد. این خانه با حفظ ساختار اصیل خود، از آثار ارزشمند معماری سنتی در میان خانه های تاریخی کاشان به شمار می رود.
آدرس: کاشان، محله سلطان امیراحمد.
برای مطالعه بیشتر: جاهای دیدنی مازندران
خانه عطارها
خانه عطارها بنایی تاریخی و کمتر شناخته شده در کاشان است که با وسعت تقریبی ۴۷۰ مترمربع، سه حیاط مستقل و ساختار پر جزئیاتی دارد. معماری این خانه ترکیبی از اصالت و خلاقیت است؛ طاق های بلند، ایوان های قرینه و سرداب های خنک، همگی در کنار هم فضایی دلنشین و کاربردی ایجاد کرده اند. وجود بادگیرها و اتاق های سه دری با شیشه های رنگی، نشانه ای از معماری سنتی ایرانی است که با زیبایی خاصی اجرا شده اند. این خانه در محله‌ای قدیمی قرار دارد و فضایی بکر برای آشنایی با زندگی اشراف زادگان کاشانی در گذشته فراهم کرده است.
آدرس دقیق: کاشان، خیابان آیت الله کاشانی، محله پنجه شاه.
خانه مشکی
خانه مشکی با ساختاری متفاوت نسبت به سایر خانه های تاریخی کاشان، در دل بافت قدیم شهر واقع شده و با سبک خاص گودال باغچه طراحی شده است. فضای داخلی خانه پایین تر از سطح خیابان قرار دارد که باعث شده در فصل های گرم، دمای درون ساختمان خنک تر باشد. این خانه تنها یک حیاط دارد اما در طراحی آن از پنجره های رنگی، بادگیرهای بلند و اتاق هایی با طاق های قوسی استفاده شده که جلوه ای دلنشین به فضا داده اند. سادگی نمای بیرونی در تضاد کامل با دقت و ظرافت فضای داخلی است. این خانه یکی از نمونه های متفاوت اما دل نشین در میان خانه های دیدنی کاشان است.
آدرس: کاشان، خیابان ملاحبیب الله شریف، کوچه گذر دروازه اصفهان، کوچه حاجی صفی
برای مطالعه بیشتر: جاهای دیدنی کردستان
خانه عادل
خانه تاریخی عادل نمونه ای بازسازی شده از معماری قاجاری است که امروزه به عنوان اقامتگاه سنتی نیز فعالیت می کند. این خانه سه طبقه، دارای اتاق هایی با چیدمان متقارن، پنجره های رنگی و حیاطی با حوض مرکزی است که فضایی آرام و اصیل به وجود آورده اند. ویژگی خاص این خانه استفاده از مصالح سنتی همراه با امکانات مدرن است که تجربه ای متفاوت از اقامت در بنایی تاریخی را ممکن می سازد. بخش هایی از خانه به عنوان رستوران سنتی و فضای پذیرایی طراحی شده که مناسب میزبانی از گردشگران داخلی و خارجی است.
آدرس: کاشان، خیابان فاضل نراقی، فرهنگ ششم ، خانه تاریخی عادل.
خانه های تاریخی کاشان خیابان علوی
معروف ترین خانه های تاریخی کاشان در خیابان علوی به شرح زیر می باشند:
خانه شریفیان
خانه شریفیان یکی از بناهای تاریخی کمتر شناخته شده کاشان است که قدمت آن به اوایل دوره قاجار باز می گردد. این خانه دارای شاه نشین مرکزی، ایوان جنوبی و اتاق هایی با گچ بری‌های استادانه است. نمای بیرونی خانه بسیار ساده است اما درون خانه با طاق نماها و طراحـی متقارن، نمایی از شکوه معماری سنتی ایرانی را به نمایش می گذارد. اگر چه خانه نیاز به مرمت گسترده تری دارد، اما هنوز هم جذابیت های بصری و تاریخی خود را حفظ کرده است. بازدید از این خانه تجربه ای متفاوت و بکر از بافت قدیم کاشان را رقم می زند.
آدرس: کاشان، خیابان علوی، کوی صدر.
خانه طباطبایی ها
خانه طبابایی ها از شاخص ترین بناهای تاریخی کاشان است که با معماری استاد علی مریم در دوره قاجار در سال ۱۲۵۰ ساخته شد و مساحتی نزدیک به ۵۰۰۰ مترمربع دارد. ساختار خانه شامل اندرونی، بیرونی، بخش خدمه، شاه نشین های باشکوه، تالارها، حیاط ها و بادگیر های بلند است. این خانه به عنوان نماد معماری اصیل ایرانی، دارای گچ بری ها، شیشه های رنگی و نقوش گل و بوته است که در هیچ جای دیگر مشابهش را نمی توان یافت. طراحی فنی این خانه با بهره گیری از موقعیت پایین تر از سطح خیابان و تهویه طبیعی از شاهکارهای معماری سنتی محسوب می شود.
آدرس دقیق: کاشان، خیابان علوی، محله سلطان امیراحمد.
خانه عباسیان
خانه عباسیان، در سال ۱۲۴۵ هجری قمری توسط حاج محمدابراهیم عباسی، تاجر کاشان، ساخته شده و مساحتی حدود ۷۰۰۰ مترمربع دارد؛ بنایی پنج طبقه و با پنج حیاط که شامل فضاهای سرداب، شاه نشین، ایوان و بادگیر نیز هست. درون بنا با گچ بری های رنگی و پنجره های نقاشی شده، فضایی محشر و شاعرانه خلق شده است. هم اکنون این خانه تحت مدیریت شهرداری کاشان است و کافه، رستوران، شربت خانه و سوغات سرا در آن راه اندازی شده اند که تجربه بازدید را جذاب تر می سازد .
آدرس: کاشان، خیابان علوی، کوی سلطان امیراحمد.
خانه بروجردی ها
این عمارت فاخر در محله سلطان امیراحمد و در خیابان علوی قرار دارد و در سال ۱۲۹۲ هجری قمری توسط بازرگانی از نطنز که بخاطر سفرهای تجاری خود به بروجرد «بروجردی» لقب گرفت، ساخته شد.
معمار علی مریم کاشانی بیش از ۱۸ سال برای تکمیل فضاهای داخلی با گچ بری های ظریف، نقاشی های استادانه و تالارهای مجلل زمان صرف کرد. بادگیرهای قرینه، تالار تابستانی با سقف بلند و نقش مایه های طبیعت، نه تنها جلوه معماری را برجسته کرده بلکه تهویه طبیعی در تابستان را تضمین می کرد. این خانه امروز به عنوان موزه بازدید می شود و به‌عنوان یکی از پر بازدیدترین خانه های قدیمی کاشان شناخته می شود.
آدرس: کاشان، خیابان علوی، محله سلطان امیر احمد.
برای مطالعه بیشتر: حمام فین کاشان کجاست
خانه عامری ها
عمارت عامری ها که در خیابان علوی واقع شده، ریشه ای به دوران زندیه دارد و در دوره قاجار وسیع و مجلل شد. این خانه با مساحتی نزدیک به ۹۰۰۰ مترمربع، دارای هفت حیاط، بیش از ۸۰ اتاق، چندین بادگیر و بلندترین بادگیر کاشان است. سبک تقارن فضایی سرداب ها، شاه نشین های باشکوه و تزئینات گچ بری و منبت کاری، آن را به اثری بی نظیر تبدیل کرده اند. پس از بازسازی کامل، این خانه در سال های اخیر به بوتیک هتلی با استاندارد پنج ستاره تبدیل شده است، که تجربه اقامت در دل تاریخ را برای گردشگران رقم می زند.
آدرس دقیق: کاشان، خیابان علوی، محله سید امیر احمد.
لیست خانه های قدیمی کاشان
برخی از قدیمی ترین خانه های کاشان را در این بخش معرفی نموده ایم:
خانه منوچهری
خانه منوچهری در دل بافت سنتی کاشان، در جنوب خیابان محتشم قرار دارد و به عنوان یکی از مهم ترین آثار بازسازی شده به فهرست آثار ملی راه یافته است. این عمارت با دو بنای مجزا که در فاصله ای کمتر از ۲۵۰ متر از یکدیگر واقع شده اند، در دو کوچه مجاور بازار سنتی قرار گرفته و هر دو به صورت اقامتی و فرهنگی احیا شده اند.
مجموعه اول، به طور ویژه با احیای آب انبار داخلی، سینما کوچک مستند و فضاهای نمایشگاهی باز طراحی شده؛ این اقدامات در جهت حفظ اصالت بنا با کاربری روز انجام شده اند. برای دسترسی، پس از رسیدن به میدان دروازه دولت یا خیابان اباذر، به خیابان محتشم بروید، وارد کوچه ثابت و سپس کوچه عمارت هفتم شوید؛ در انتها پلاک ۵۹ می توانید این خانه تاریخی را بیابید.
آدرس: کاشان، خیابان محتشم، کوچه ثابت (عمارت هفتم)، پلاک ۵۹.
خانه دستمال چی
خانه دستمال چی، واقع در کوچه درب گلان محله محتشم، نمونه ای ممتاز از خانه های سه طبقه پهلوی اول در کاشان است که در ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ به ثبت آثار ملی رسید.
این بنا با ترکیب فضایی چهار طرفه، تنها دارای یک حیاط وسیع است که در سه جبهه آن فضای اصلی خانه شکل گرفته؛ در این میان ایوان تابستانی، شاه نشین و حوض خانه شورتی طراحی شده اند. سرداب های متعدد (در جنوب غربی، جنوب شرقی و شمال غربی)، دسترسی مستقیم از درون حمام و طراحی فضایی صلیبی شکل، از نکات برجسته این خانه اند.
تزئینات گچی در ایوان و طاقچه ها با ظرافتی ساده و معنادار دیده می شود. تنها ورودی خانه در گوشه شرقی قرار دارد که فضای درونی را از دید عمومی حفظ می کند. به طور کلی، خانه دستمال چی اگر چه ساده اما نمونه ای از معماری سه طبقه و کاربرد هوشمندانه از سرداب ها و بادگیرها می باشد.
آدرس: کاشان، خیابان محتشم، کوچه درب گلان.
خانه تاج
این خانه با دو قرن قدمت، امروزه تحت عنوان «خانه هنرمندان» معرفی شده است . با ۷۰۰ مترمربع عرصه و ۸۰۰ متر مربع اعیانی، شامل بادگیر، اتاق های متنوع، ایوان و حیاط های اندرونی و بیرونی است. علاوه بر قرار گرفتن در مسیر گردشگری خیابان علوی، کاربری جدید این امکان سبب شده تا به عنوان مرجعی برای پژوهش گران مردم شناسی استفاده شود. فضا به گونه ای بازسازی شده که هویت بومی حفظ شود و در عین حال مکانی برای فعالیت های جمعی فرهنگی باشد.
آدرس: کاشان، خیابان علوی، محله سلطان امیر احمد.
خانه حکیم باشی
خانه حکیم باشی متعلق به میرزا ابوالفضل خان، پزشک دربار ناصرالدین شاه، از کامل ترین نمونه های دوره قاجار در بافت مسجد آقا بزرگ است و از مکان های ثبت شده ملی کاشان محسوب می شود. این ملک با مساحتی حدود ۲۴۰۰ مترمربع، شامل سه حیاط (بیرونی، اندرونی و خدمه)، بیش از چهار شاه نشین، مهتابی، پنج دری، آینه خانه، سه سرداب و یک بارانداز است.
نمای بنا با گچ بری، آینه کاری و یزدی بندی تزئین شده و نقاشی های شاه نشین اثر میرزا عبدالوهاب غفاری هنرنمایی می کنند؛ این فضا سازی، سرداب ها را دل چسب تر کرده است.
آدرس: کاشان، خیابان فاضل نراقی، نزدیک مسجد و مدرسه آقا بزرگ.
برای مطالعه بیشتر: بهترین زمان سفر به کاشان
قیمت بلیط خانه های تاریخی کاشان ۱۴۰۴
قیمت بلیط خانه های تاریخی کاشان در سال ۱۴۰۴ بین ۳۰ تا ۵۰ هزار تومان می باشد. به عنوان مثال بلیط خانه بروجردی ها و طبابایی ۳۰ و خانه عباسیان ۵۰ هزار تومان است.
ساعت بازدید خانه های تاریخی کاشان
در کاشان، ساعت بازدید خانه های تاریخی بسته به بنا متفاوت است اما به طور کلی طیف زمانی ۸ تا ۱۸ (و در برخی مواقع تا ۱۹ یا ۲۰) برای این اماکن رایج است. در ادامه جزئیات مهم برای پربازدید ترین خانه ها را آورده ایم:
خانه طباطبایی ها
- ساعت بازدید: از حدود ۸ صبح تا ۱۸ و گاهی تا ۱۹ یا ۲۰ بسته به فصل
- تخمین مدت بازدید: حدود ۱–۲ ساعت .
خانه بروجردی ها
- ساعت بازدید: از ۹ صبح تا ۱۸
خانه عباسیان
- ساعت بازدید: همه روزه ۷:۱۵ صبح تا ۱۲ ظهر (در نوروز تا ساعت ۲۰ عصر)
خانه عامری ها
- ساعت بازدید عمومی: از ۹ صبح تا ۱۳ ظهر
- بخش هایی مانند رستوران و کافه تا پاسی از شب (تا ۲۲:۳۰) فعال هستند.
آیا امکان اقامت در خانه های تاریخی کاشان وجود دارد؟
بله، در بسیاری از خانه های تاریخی کاشان امکان اقامت وجود دارد و این خانه ها به اقامتگاه های بوم گردی یا بوتیک هتل های سنتی تبدیل شده اند. برخی از این خانه ها علاوه بر حفظ ساختار اصیل معماری قاجاری یا صفوی، با امکانات رفاهی امروزی تجهیز شده اند و تجربه ای خاص از اقامت در دل تاریخ را به گردشگران ارائه می دهند. در ادامه چند نمونه از خانه های تاریخی قابل اقامت در کاشان معرفی می شوند که در کنار بهترین هتل های کاشان، می توانند گزینه های مناسبی برای اقامت در این شهر باشند:
- خانه منوچهری ها
- خانه عامری ها
- خانه عباسیان
- خانه بروجردی ها
- خانه طباطبایی ها
- خانه راهب
سخن آخر
اگر تا امروز سفر به کاشان را فقط در حد یک برنامه ذهنی نگه داشته اید، وقت آن رسیده که آن را به واقعیت تبدیل کنید. فصل مناسب سفر به کاشان همین حالاست؛ هم هوا مطلوب تر است، هم ازدحام کمتر و هم فرصت دارید تا با هزینه ای کمتر، سفری با کیفیت را تجربه کنید.
برای اینکه دغدغه محل اقامت نداشته باشید، پیشنهاد می کنیم از سایت معتبر اقامت ۲۴ استفاده کنید. این سامانه امکان رزرو آنلاین انواع هتل ها و اقامتگاه ها را با تخفیف های ویژه در اختیارتان می‌گذارد. فقط کافی است هنگام رزرو، کد تخفیف اقامت ۲۴ را از تخفیفان دریافت نموده و آن را وارد کنید تا بخش قابل توجهی از هزینه های سفرتان کاهش یابد.
سوالات متداول
خانه های تاریخی کاشان تا چه ساعتی باز است؟
خانه های تاریخی کاشان معمولاً از ساعت ۹ صبح تا حدود ۱۶:۳۰ تا ۱۸:۰۰ باز هستند. در فصل تابستان ساعات بازدید ممکن است کمی بیشتر و تا غروب ادامه داشته باشد، اما بهتر است قبل از مراجعه، ساعات دقیق بازدید را از منابع رسمی یا سایت های مرتبط چک کنید تا از تغییرات احتمالی مطلع شوید.
زیباترین خانه تاریخی کاشان کدامند؟
زیباترین خانه های تاریخی کاشان خانه بروجردی ها، خانه عامری ها و خانه طباطبایی ها هستند، چون هرکدام با معماری منحصر به فرد، تزئینات هنری بی نظیر و حفظ اصالت تاریخی، جلوه ای خاص و چشم نواز دارند.
مطالب مرتبط
جدیدترین پست ها
میکروپیگمنتیشن ابرو چیست | مراقبت و ماندگاری | مراحل انجام
اجزای صورت نقش تعیین کننده ای در زیبایی ظاهری ما دارند و ابرو ها در جهان آرایش و زیبایی، بیشتر از اجزای دیگر صورت تسلیم دست آرایشگرها…
