ترک گوشه لب مشکلی است که در نگاه اول ساده به نظر می رسد، اما در بسیاری از موارد می تواند نشانه کمبودهای تغذیه ای یا اختلالات پوستی باشد. زمانی که این ترک ها به صورت مکرر ایجاد می شوند یا به زخم دردناک تبدیل می شوند، بررسی تخصصی اهمیت بیشتری پیدا می کند. مراکز تخصصی پوست با ارزیابی دقیق وضعیت لب و پوست اطراف آن، می توانند علت اصلی را شناسایی کرده و از درمان های سطحی و موقت جلوگیری کنند.
برای مثال فردی که بارها از پمادهای مختلف استفاده کرده اما نتیجه نگرفته، معمولا با مراجعه به متخصص پوست مسیر درمان موثرتری را تجربه می کند. اگر می خواهید بدانید ترک گوشه لب دقیقا نشانه چیست، کمبود کدام ویتامین باعث ترک گوشه لب میشود و چگونه می توان به شکل اصولی آن را درمان کرد، ادامه این مقاله راهنمای کاملی برای شما خواهد بود.
سرفصلها
ترک گوشه لب نشانه چیست؟
ترک گوشه لب معمولا نشانه یک مشکل زمینه ای در بدن یا سبک زندگی است و فقط یک خشکی ساده محسوب نمی شود. برای مثال فردی که مدام گوشه لبش زخم می شود، ممکن است دچار کمبود ویتامین های گروه B باشد، حتی اگر تغذیه اش به ظاهر مناسب به نظر برسد.
گاهی این ترک ها نشانه ضعف سیستم ایمنی هستند، مثل زمانی که بعد از یک دوره استرس شدید یا بیماری ظاهر می شوند. در برخی افراد، ترک گوشه لب می تواند به حساسیت پوستی یا واکنش به خمیر دندان و لوازم آرایشی مربوط باشد. به طور کلی، این عارضه یک هشدار کوچک از بدن است که نباید نادیده گرفته شود، چون با بررسی علت، اغلب به راحتی قابل درمان است.
علت ترک گوشه لب
شاید برخی تصور کنند علت ترک گوشه لب آفت دهان یا مرتبط با دهان و دندان است ولی اصلی ترین علت های این عارضه ارتباطی با دندان ها ندارند.
کمبود ویتامین ها و مواد معدنی
یکی از شایع ترین علت های ترک گوشه لب، کمبود ویتامین های گروه B به ویژه B2، B6 و B12 است. برای مثال فردی که مصرف گوشت، لبنیات یا سبزیجات سبز را در برنامه غذایی خود کم کرده، ممکن است بدون دلیل مشخصی دچار زخم و ترک در گوشه لب شود.
کمبود آهن و روی نیز می تواند روند ترمیم پوست را کند کرده و باعث ماندگاری این ترک ها شود. در این شرایط، حتی استفاده از بالم لب هم فقط به صورت موقت علائم را کاهش می دهد.
خشکی پوست و کم آبی بدن
کم نوشیدن آب و قرار گرفتن در هوای سرد یا خشک، نقش مهمی در ایجاد ترک گوشه لب دارد. مثلا افرادی که در زمستان یا در محیط های گرم و کم رطوبت کار می کنند، بیشتر با این مشکل مواجه می شوند. وقتی پوست اطراف لب رطوبت خود را از دست می دهد، گوشه لب به دلیل حرکت مداوم هنگام صحبت و غذا خوردن زودتر ترک می خورد.
در این حالت، ترک ها معمولا همراه با پوسته پوسته شدن و احساس سوزش هستند. افزایش مصرف آب و استفاده از مرطوب کننده مناسب، تاثیر قابل توجهی در بهبود دارد. برای مشاهده روش های کامل درمان خشکی پوست می توانید به مقاله مرتبط آن در تخفیفان سر بزنید.
عفونت های قارچی یا باکتریایی
گاهی ترک گوشه لب به دلیل عفونت ایجاد می شود، به خصوص زمانی که بزاق دهان مدام در این ناحیه جمع می شود. برای مثال افرادی که عادت به لیسیدن لب دارند یا در خواب دهانشان باز می ماند، بیشتر در معرض این نوع ترک هستند.
محیط مرطوب، شرایط رشد قارچ و باکتری را فراهم می کند و باعث قرمزی، درد و حتی ترشح می شود. در این موارد، ترک ها معمولا دیرتر خوب می شوند و ممکن است دوباره برگردند. درمان این نوع ترک ها معمولا نیاز به پمادهای مخصوص دارد.
حساسیت و تماس با مواد تحریک کننده
استفاده از خمیر دندان، رژ لب یا محصولات مراقبتی نامناسب می تواند باعث التهاب و ترک گوشه لب شود. مثلا تغییر برند خمیر دندان و بروز ترک لب بعد از چند روز، می تواند نشانه حساسیت باشد. برخی فلزات در دندان مصنوعی یا ارتودنسی نیز ممکن است پوست اطراف لب را تحریک کنند. در این حالت، ترک ها اغلب همراه با خارش یا سوزش هستند. حذف ماده حساسیت زا معمولا باعث بهبود سریع علائم می شود.
بیماری ها و ضعف سیستم ایمنی
در برخی موارد، ترک گوشه لب می تواند نشانه بیماری های زمینه ای مانند کم خونی، دیابت یا ضعف سیستم ایمنی باشد. برای مثال افرادی که زخم های گوشه لبشان مدام عود می کند، ممکن است دچار اختلال در جذب مواد مغذی باشند. استرس شدید و خستگی مزمن نیز می تواند بدن را مستعد بروز این ترک ها کند.
در این شرایط، درمان فقط با کرم موضعی کافی نیست و بررسی علت اصلی اهمیت دارد. توجه به تکرار و شدت ترک گوشه لب می تواند به تشخیص زودهنگام کمک کند.
کمبود کدام ویتامین باعث ترک گوشه لب میشود؟
ترک گوشه لب اغلب نتیجه کمبود چند ویتامین و ماده معدنی مهم در بدن است و معمولا فقط به یک عامل محدود نمی شود. وقتی بدن برای ترمیم پوست و مخاط دهان مواد کافی نداشته باشد، گوشه لب که دائما در حال حرکت و تماس با رطوبت است، زودتر دچار زخم و ترک می شود. بعد از مقاله کمبود کدام ویتامین باعث پوسته شدن اطراف ناخن میشود، در ادامه، تمامی ویتامین ها و املاح دخیل در بروز ترک گوشه لب را بررسی کرده ایم.
کمبود ویتامین B2
ویتامین B2 یکی از مهمترین عوامل سلامت پوست و مخاط دهان است و کمبود آن به طور مستقیم با ترک گوشه لب ارتباط دارد. برای مثال افرادی که لبنیات، تخم مرغ یا بادام به اندازه کافی مصرف نمی کنند، بیشتر دچار این مشکل می شوند. در این حالت، ترک ها معمولا همراه با قرمزی و پوسته پوسته شدن اطراف دهان هستند. حتی ممکن است زبان هم کمی ملتهب یا براق شود.
کمبود اسید فولیک
اسید فولیک در تولید سلول های جدید نقش دارد و کمبود آن می تواند ترمیم پوست را مختل کند. مثلا افرادی که سبزیجات تازه و حبوبات کمی مصرف می کنند، ممکن است دچار زخم گوشه لب شوند. این ترک ها معمولا سطحی اما ماندگار هستند. در برخی موارد، همزمان ترک های ریز روی لب نیز دیده می شود.
کمبود ویتامین B12
کمبود ویتامین B12 یکی از دلایل شایع ترک گوشه لب، به ویژه در افراد دچار کم خونی است. برای مثال کسانی که گوشت قرمز یا محصولات حیوانی کمی مصرف می کنند، بیشتر در معرض این کمبود قرار دارند. ترک گوشه لب در این حالت معمولا مزمن است و دیر خوب می شود.
کمبود ویتامین B6
ویتامین B6 در بازسازی سلول های پوستی نقش مهمی دارد و کمبود آن می تواند باعث التهاب گوشه لب شود. مثلا فردی که رژیم غذایی محدود دارد یا مصرف گوشت و غلات کاملش کم است، ممکن است دچار ترک های مکرر لب شود.
این ترک ها اغلب با سوزش و درد هنگام باز کردن دهان همراه هستند. در برخی افراد، همزمان خشکی لب و احساس کشیدگی پوست دیده می شود.
کمبود ویتامین A
ویتامین A برای حفظ رطوبت و انعطاف پذیری پوست ضروری است. کمبود آن می تواند باعث خشکی شدید لب و ترک در گوشه ها شود. برای مثال فردی که مصرف سبزیجات نارنجی رنگ یا لبنیاتش کم است، ممکن است لب هایی خشک و ترک خورده داشته باشد. این ترک ها اغلب با زبری پوست اطراف لب همراه هستند.
کمبود آهن
آهن یکی از املاح بسیار مهم در سلامت پوست و اکسیژن رسانی به بافت ها است. کمبود آهن معمولا باعث کم خونی شده و یکی از نشانه های آن ترک گوشه لب است. برای مثال فردی که دچار ضعف، سرگیجه و همزمان ترک لب است، ممکن است کمبود آهن داشته باشد.
کمبود روی (زینک)
روی در ترمیم زخم ها و تقویت سیستم ایمنی نقش اساسی دارد. کمبود این ماده معدنی می تواند باعث ترک گوشه لب و دیر خوب شدن آن شود. مثلا افرادی که مصرف گوشت، مغزها یا حبوبات کمی دارند، بیشتر دچار این مشکل می شوند. ترک ها در این حالت ممکن است همراه با التهاب و قرمزی باشند.
درمان ترک گوشه لب
در این بخش به بیان بهترین روش های درمان خانگی ترک گوشه لب می پردازیم:
مرطوب نگه داشتن گوشه لب
خشکی پوست یکی از دلایل اصلی تداوم ترک گوشه لب است، بنابراین استفاده منظم از مرطوب کننده اهمیت زیادی دارد. مثلا استفاده از وازلین یا بالم لب ساده قبل از خواب می تواند مانع از خشک شدن بیش از حد گوشه لب شود. در طول روز نیز هر بار که احساس کشیدگی یا سوزش وجود دارد، مرطوب کننده باید تمدید شود. این کار باعث کاهش درد و جلوگیری از عمیق تر شدن ترک می شود. در بسیاری از موارد، همین اقدام ساده روند بهبود را سرعت می بخشد.
پرهیز از عادت های آسیب زننده
برخی عادت ها روند درمان ترک گوشه لب را کند می کنند. برای مثال لیسیدن مداوم لب ها یا باز نگه داشتن دهان هنگام خواب باعث مرطوب شدن بیش از حد گوشه لب و تشدید ترک می شود. بزاق دهان در ظاهر مرطوب کننده است، اما پس از تبخیر، خشکی و التهاب بیشتری ایجاد می کند.
اصلاح تغذیه و جبران کمبود ویتامین ها
یکی از موثرترین راه های درمان ترک گوشه لب، تامین ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن است. برای مثال اگر ترک گوشه لب به دلیل کمبود ویتامین های گروه B ایجاد شده باشد، افزایش مصرف تخم مرغ، لبنیات، گوشت و سبزیجات سبز می تواند به مرور مشکل را برطرف کند. در افرادی که ترک ها دیر خوب می شوند، گاهی مکمل ها نیز با نظر پزشک کمک کننده هستند. زمانی که بدن مواد لازم برای ترمیم پوست را دریافت می کند، زخم ها سریع تر بهبود پیدا می کنند.
درمان عفونت های احتمالی
اگر ترک گوشه لب با قرمزی شدید، درد یا ترشح همراه باشد، ممکن است عفونت قارچی یا باکتریایی وجود داشته باشد. در این شرایط، استفاده از پمادهای تجویزی مناسب می تواند موثر باشد. مثلا فردی که ترک گوشه لبش با مصرف کرم های معمولی خوب نمی شود، ممکن است نیاز به درمان تخصصی تر داشته باشد.
اجتناب از مواد تحریک کننده
در برخی افراد، ترک گوشه لب به دلیل حساسیت به خمیر دندان، رژ لب یا محصولات مراقبتی ایجاد می شود. برای مثال بعد از تعویض خمیر دندان، بروز ترک لب می تواند نشانه حساسیت باشد. در این حالت، حذف محصول مشکوک و استفاده از محصولات ملایم کمک کننده است
افزایش مصرف آب
کم آبی بدن یکی از عوامل پنهان ترک گوشه لب است. نوشیدن آب کافی در طول روز به حفظ رطوبت پوست کمک می کند. مثلا فردی که مصرف آب خود را افزایش می دهد، اغلب متوجه کاهش خشکی لب ها در چند روز می شود.
بهترین پماد برای ترک گوشه لب
انتخاب پماد مناسب برای ترک گوشه لب به علت ایجاد آن بستگی دارد، اما چند گزینه موثر وجود دارد که در بیشتر موارد نتیجه خوبی می دهند. پمادهای ترمیم کننده و مرطوب کننده قوی، اولین انتخاب برای ترک های ساده و ناشی از خشکی هستند؛ مثلا استفاده منظم از وازلین یا پمادهای محافظ لب قبل از خواب باعث می شود پوست فرصت ترمیم پیدا کند و ترک عمیق تر نشود.
اگر ترک گوشه لب همراه با قرمزی و سوزش مداوم باشد، پمادهای ضد التهاب ملایم می توانند به کاهش تحریک کمک کنند. در مواردی که ترک ها دیر خوب می شوند یا حالت زخم و خیس دارند، احتمال عفونت وجود دارد و پمادهای ضد قارچ یا ضد باکتری با تجویز پزشک موثرتر هستند.
پیشگیری از زخم شدن گوشه لب
- مرطوب نگه داشتن همیشگی گوشه لب با پمادهای ساده، به ویژه قبل از خواب
- نوشیدن آب کافی در طول روز برای جلوگیری از خشکی پوست و لب
- پرهیز از لیسیدن لب ها، چون بزاق بعد از خشک شدن باعث تحریک بیشتر می شود
- استفاده از خمیر دندان و محصولات لب ملایم و بدون مواد تحریک کننده
- محافظت از لب ها در برابر هوای سرد، باد یا خشکی شدید
- اصلاح تغذیه و تامین ویتامین های گروه B، آهن و روی برای تقویت پوست
- توجه به درمان سریع ترک های اولیه تا از عمیق شدن و زخم شدن جلوگیری شود
سخن آخر
در نهایت، ترک گوشه لب زمانی به طور کامل برطرف می شود که مراقبت مناسب از لب و پوست اطراف آن رعایت شود و پیشگیری به شکل اصولی انجام گیرد. استفاده از محصولات بهداشتی و آرایشی با کیفیت، مانند بالم لب و کرم های ترمیم کننده، می تواند نقش مهمی در حفظ رطوبت و سلامت لب ها داشته باشد.
برای کسانی که می خواهند این محصولات را با قیمت مناسب تهیه کنند، صفحه کد تخفیف سفیر گزینه بسیار مناسبی است. در این صفحه می توان به جدیدترین تخفیف ها روی محصولات بهداشتی و آرایشی دسترسی داشت و با هزینه کمتر، محصولات باکیفیت را خریداری کرد. با استفاده از این فرصت، هم سلامت لب ها حفظ می شود و هم از پرداخت هزینه اضافی جلوگیری می شود.
سوالات متداول
چه پمادی برای ترک گوشه لب خوب است؟
پمادهایی که حاوی گلیسیرین، سرامید یا پانته نول هستند موثرند، چون علاوه بر مرطوب کردن، روند ترمیم بافت پوست را تسریع می کنند.
آیا ترک گوشه لب همیشه نشانه کمبود ویتامین است؟
خیر، اگرچه کمبود ویتامین های گروه B، آهن یا روی از دلایل شایع هستند، اما خشکی پوست، حساسیت به محصولات بهداشتی یا عفونت های موضعی هم می توانند باعث ترک گوشه لب شوند.
ترک گوشه لب چقدر طول می کشد تا خوب شود؟
در موارد ساده، با مرطوب نگه داشتن لب و اصلاح تغذیه، معمولا طی چند روز تا یک هفته بهبود پیدا می کند، اما اگر علت زمینه ای وجود داشته باشد ممکن است زمان بیشتری نیاز باشد.
چه زمانی ترک گوشه لب نیاز به مراجعه به پزشک دارد؟
اگر ترک گوشه لب دردناک باشد، ترشح داشته باشد یا به صورت مکرر عود کند، بهتر است برای بررسی دقیق تر و درمان مناسب به پزشک مراجعه شود.
علت ترک گوشه لب در بارداری چیست؟
در دوران بارداری، تغییرات هورمونی، افزایش نیاز بدن به ویتامین های گروه B و آهن و همچنین کم آبی بدن از دلایل اصلی ترک گوشه لب هستند. برای مثال زنی که به دلیل تهوع بارداری تغذیه نامنظم دارد، ممکن است بیشتر دچار این مشکل شود.
